Psoriasis - Plaques, huidschilfers, jeuk

Wat is psoriasis?

Psoriasis is een chronische ontstekingsziekte van de huid. Normaal gebeurt de vernieuwing van de opperhuidcellen geleidelijk. Bij psoriasis gebeurt deze aanmaak van nieuwe huidcellen te snel (enkele dagen in plaats van een maand). Het teveel aan cellen wordt niet meer afgestoten. Hierdoor ontstaan dikke plaques op de huid, bestaand uit onrijpe huidcellen die moeilijk afschilferen.

Psoriasis wordt gekenmerkt door rode geïnfiltreerde plekken op de huid bedekt door dikke witte schilfers, deze plekken zijn duidelijk afgebakend en rond of ovaal van vorm.

Meestal komt psoriasis voor ter hoogte van de strekzijde van de elleboog, de knieën en de onderrug. Psoriasis komt ook vaak voor op de behaarde hoofdhuid.

Er bestaan ook andere vormen waarbij psoriasis in de lichaamsplooien voorkomt of waarbij het op handen en voeten voorkomt. Bij sommige mensen uit psoriasis zich als druppelvormige plekjes over het gehele lichaam. Soms ziet men psoriasis van de nagel. Hoewel psoriasis een huidziekte is kunnen ook gewrichtsklachten ontstaan. Deze zijn dan rood, gezwollen en pijnlijk.

De precieze oorzaak van psoriasis is niet gekend. Er bestaat wel enige erfelijke aanleg voor psoriasis.

Het verloop van psoriasis is onvoorspelbaar. Soms treedt er een spontane verbetering tot zelfs een volledige verdwijning op. Dan is er plots weer een opstoot. De opstoten gebeuren meestal na bepaalde triggers: door wondjes kunnen nieuwe psoriasisplekken ontstaan, bepaalde geneesmiddelen lokken psoriasis uit, na een keelontsteking, stressperiodes, ...

Wat kan de apotheker voor u doen?

» Reiniging Psoriasis - Plaques, huidschilfers, jeuk
» Verzorging Psoriasis - Plaques, huidschilfers, jeuk

Wat kan de dermatoloog voor u doen?

Er bestaat geen definitief genezende behandeling voor psoriasis. Wel kan de ziekte goed onder controle gehouden worden. Men kan verschillende behandelingen combineren en afwisselen, aangepast aan het verloop van de aandoening en de behoeften van de patiënt.

Uitwendige lokale behandeling

• Cortisonecrèmes

Cortisonecrèmes remmen de ontsteking en zorgen voor een afname van de dikte van de psoriasisplekken. Deze crèmes kunnen worden ingedeeld in 4 klassen, van licht naar sterk. Voor de behandeling van psoriasis op het lichaam zullen de sterke cortisonecrèmes gebruikt worden. Voor de behandeling van psoriasis op het gelaat en de lichaamsplooien zullen de matig sterke gebruikt worden. Het nadeel van deze crèmes is dat ze op lange termijn minder effect hebben en dat de huid dunner wordt. Bij aanbrengen van grote hoeveelheden kunnen door absorptie systemische bijwerkingen voorkomen. Bij uitgebreide psoriasis zijn andere behandelingen noodzakelijk.

• Salicylzuur

Om de schilfers los te maken zodat de behandelingen beter doordringen kan salicylzuur vooraf aangebracht worden of magistraal aan de cortisonecrème worden toegevoegd.

• Ureum

Maakt de schilfers los en zorgt ervoor dat de huid voldoende vocht vasthoudt.

•  Teer en cignoline

Oudere behandelingen. Ze hebben weinig bijwerkingen maar ze zijn niet gebruiksvriendelijk.

• Crèmes op basis van vitamine D derivaten

Calcipotriol, Tacalcitol, Calcitriol. Deze remmen de celdeling in gunstige zin en beïnvloeden het rijpingsproces van de opperhuidcellen. Deze behandeling is vrij veilig en werkt goed. De grootste nadelen zijn het soms optreden van irritatie en het niet onmiddelijk optreden van effect.

• Tazaroteen

Een vitamine A afgeleide. Matig effect.

Lichttherapie

UV-licht remt de op hol geslagen celdeling en remt het ontstekingsproces in de huid. Bij psoriasis over het hele lichaam kan het een voordeel zijn niet meer zoveel te moeten smeren. Een groot nadeel van deze behandelingen is dat veelvuldige blootstelling aan UV-straling het risico op huidkanker doet stijgen.

• UVB-behandeling

3 maal per week blootstelling aan UVB-straling gedurende enkele maanden. Eventueel nadien onderhoudstherapie. Al bij al heeft UVB-behandeling een vrij goed veiligheidsprofiel. Men moet wel opletten voor zonnebrand en het risico op huidkanker in overweging nemen.

• PUVA-therapie

2 à 3 sessies per week. UVA alleen is onvoldoende en er dient vooraf een psoraleen-tablet te worden ingenomen. Deze maken de huid en de ogen gevoeliger voor UVA. De dagen dat psoraleen ingenomen wordt moet de patiënt zich tegen de zon beschermen en een zonnebril dragen.

De risico's voor UVA zijn gelijkaardig aan deze van de UVB-behandeling. Maar door de inname van de psoraleen-tablet is deze behandeling niet geschikt voor kinderen, zwangere vrouwen en personen met lever-en nieraandoeningen.

Inwendige behandeling

Bij zeer ernstige vormen van psoriasis zal uitwendige behandeling en lichttherapie onvoldoende zijn. Dan moet worden overgeschakeld op inwendige geneesmiddelen.

• Methotrexaat

Remt de celdeling van de huid. Is effectief maar heeft ernstige bijwerkingen. Mag niet gebruikt worden tijdens zwangerschap.

• Acitretine

Een vitamine A afgeleide. Goed werkzaam tegen bepaalde vormen van psoriasis. Doet de huidcellen weer normaal groeien. Maar heeft ook diverse neveneffecten. NIET TIJDENS ZWANGERSCHAP EN NA INNAME GENEESMIDDEL MINSTENS TWEE JAAR WACHTEN OM ZWANGER TE WORDEN!!! Vrouwen tijdens de vruchtbare periode moeten een bewijs ondertekenen dat zij een efficiënt contraceptie nemen. Ook uitdroging van huid en slijmvliezen, leverafwijkingen, stoornissen van de vetten in het bloed en haaruitval horen tot de bijwerkingen.

• Ciclosporine

Zeer effectief maar heeft ernstige bijwerkingen.

• Fumaarzuur

Werkzaam maar moet ook goed opgevolgd worden.

• Recombinante geneesmiddelen

Deze geneesmiddelen werden vooral toegepast voor reumatoïde artritis en psoriasis van de gewrichten. Sinds enkele jaren worden ze ook gebruikt voor uitgebreide vormen van psoriasis. Ze kunnen worden voorgeschreven als andere geneesmiddelen niet werken. (Etanercept, Infliximab, Adalimumab en Ustekinumab)

Wat kan u zelf doen?

Houd de behandeling vol, zelfs als de letsels verdwenen zijn. Als de behandeling te vroeg wordt stopgezet is herval onvermijdelijk.

Vermijd wrijving en krabben. Trek de schilfers en plaques niet los.

Blijf de huid goed hydrateren met aangepaste crèmes in de symptoomvrije periodes.

De zon heeft een positief effect op psoriasis, maar geniet met mate! Gebruik steeds een goede zonnebescherming.

Gebruik aangepaste producten. Sommige wasproducten kunnen irritatie veroorzaken.

Probeer stress te vermijden.

Links & documentatie

» Alles over psoriasis
» Psoriasis Vereniging
» Website La Roche Posay Psoriasis
» FOLDER HUIDINFO.nl